Kontynuacja wsparcia dla Ukrainy, integracja z państwami regionu Indo-Pacyfiku i nowe projekty sojusznicze to główne tematy poruszone na spotkaniu ministrów obrony krajów NATO w Brukseli. Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz podpisał nowe umowy oraz ogłosił, że stanowisko szefa Centrum Analiz, Szkolenia i Edukacji NATO–Ukraina (JATEC) obejmie polski generał.
Dwudniowy szczyt NATO w Brukseli (17–18 października) był wyjątkowy z dwóch powodów. Po raz pierwszy w roli przewodniczącego wystąpił Mark Rutte, który objął stanowisko sekretarza generalnego Sojuszu na początku października. Poza tym w spotkaniach ministrów obrony państw NATO po raz pierwszy uczestniczyli przedstawiciele rządów Australii, Japonii, Nowej Zelandii i Korei Południowej. – To wyraźny znak pogłębiającej się współpracy w obliczu wspólnych wyzwań – stwierdził Rutte. – Integracja z naszymi partnerami z Indo-Pacyfiku jest najwyższa w historii – dodał drugiego dnia spotkań wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz.
Ministrowie omówili wspólne wysiłki dotyczące cyberbezpieczeństwa, wzmocnienia obrony, przeciwdziałania dezinformacji i wykorzystania nowych technologii, w tym sztucznej inteligencji. Konsultacje dotyczyły również współpracy mającej na celu wsparcie Ukrainy. – Wojna w Ukrainie pokazała, że niestabilność w Europie może mieć daleko idące konsekwencje na całym świecie, a kraje oddalone o tysiące mil – tak odległe jak Iran, Chiny, a nawet Korea Północna – mogą stać się niszczycielami bezpieczeństwa na naszym własnym podwórku. Nasz świat jest ściśle powiązany, podobnie jak nasze bezpieczeństwo – podsumował sekretarz generalny.
W Brukseli Mark Rutte spotkał się również z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim. Sekretarz podkreślił, że sojusznicy są na dobrej drodze do wywiązania się ze swojego zobowiązania finansowego wobec Ukrainy. Na pomoc na rzecz bezpieczeństwa przeznaczono 40 mld euro, z tego w pierwszej połowie roku przekazano już 20,9 mld euro.
Pierwszego dnia spotkania ministrów obrony NATO ogłoszono rozpoczęcie pięciu międzynarodowych projektów kooperacyjnych. Obejmują one działania dotyczące rozbudowy nowoczesnej floty bezzałogowych statków powietrznych, produkcji amunicji artyleryjskiej czy wykorzystania przestrzeni kosmicznej do celów transportowych i komunikacyjnych. Polska podpisała list intencyjny jako przyszły uczestnik projektów mających, między innymi, „wzmocnić zdolności na rzecz interoperacyjności i organizowania wspólnych szkoleń”.
Drugiego dnia szczytu minister Kosiniak-Kamysz jako najważniejszą z umów podpisanych w Brukseli wymienił brytyjską inicjatywę „Diamond”, dotyczącą „wymiany umiejętności i działań związanych z obroną powietrzną”. Zapowiedział również, że szefem Centrum Analiz, Szkolenia i Edukacji NATO–Ukraina (JATEC) w Bydgoszczy będzie Polak – gen. Wojciech Ozga. Jednostka ma osiągnąć wstępne zdolności operacyjne w styczniu 2025 roku.
Film: Maciej Chilczuk, Marcin Kopeć/ ZbrojnaTV
Minister obrony narodowej poinformował, że w Brukseli rozmawiał ze swoim litewskim odpowiednikiem Laurynasem Kasčiūnasem na temat budowy Tarczy Wschód, ochrony granic Polski i Litwy oraz sojuszniczego wsparcia bezpieczeństwa wschodniej flanki NATO. „Zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa jest bardzo realne, dlatego musimy działać szybko i skutecznie. Nie ma dziś większego wyzwania niż ochrona granic i rozwój zdolności w tym obszarze” – napisał wicepremier na platformie X.
Kosiniak-Kamysz odbył również bilateralne rozmowy z ministrami z Luksemburga, Albanii, Wielkiej Brytanii, Włoch, Rumunii i USA. W opinii wicepremiera w Sojuszu panuje jedność i integracja, a chęć do większych wydatków na NATO jest coraz bardziej powszechna. – Nawet kraje Europy Południowej zmieniają swoją strategię. To jest efekt naszej dyplomacji, naszych działań – mówił wicepremier i przypomniał, że w przyszłym roku Polska zamierza przeznaczyć rekordowe 4,7% PKB (najwięcej w NATO) na cele budżetowe MON-u.
autor zdjęć: st. kpr. Wojciech Król/ CO MON
komentarze