moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Portrety pamięci

Centrum Weterana szuka kontaktów do rodzin żołnierzy, którzy zginęli przed laty na misjach. Na podstawie otrzymanych od nich fotografii powstaną portrety ich bliskich. – Chcemy upamiętnić wszystkich żołnierzy poległych i zmarłych w operacjach poza granicami państwa – mówi płk Szczepan Głuszczak, dyrektor Centrum Weterana.

Na stronie internetowej Centrum Weterana można znaleźć m.in. serwis poświęcony żołnierzom, którzy oddali swoje życie na służbie poza granicami kraju. Obok krótkiego biogramu, przy części z nich zamieszczone są portrety. Ich autorem jest pochodzący ze Stanów Zjednoczonych artysta Michael Reagan. Kilka lat temu oryginały 66 obrazów dostały rodziny poległych, a kopie trafiły do Centrum Weterana w Warszawie.

– Dlaczego Amerykanin maluje portrety polskich żołnierzy? – zastanawiał się szer. rez. Grzegorz Juszczyk, przeglądając witrynę Centrum Weterana. No i dlaczego nie wszyscy polegli mają swój portret? – Pomyślałem, że taka forma upamiętnienia należy się wszystkim misjonarzom, którzy nie wrócili do domów. Zaproponowałem, że naszkicuję portrety pozostałych żołnierzy – opowiada Juszczyk, który od 9 lat mieszka w Wielkiej Brytanii. Tak rozpoczęła się jego współpraca z Centrum Weterana. Do narysowania pozostało 55 portretów, bo łącznie zginęło i zmarło 121 wojskowych (w tzw. komisjach międzynarodowych, misjach pokojowych ONZ, UE i OBWE).

Aby powstały portrety, potrzebne są zdjęcia poległych. – Zdobycie fotografii to niełatwe zadanie, gdyż nie mamy adresów uczestników najstarszych misji: w Korei, Egipcie, Namibii czy Kambodży – podkreśla Andrzej Korus, kierownik Zespołu Edukacji i Tradycji Centrum Weterana Działań Poza Granicami Państwa. Aby zdobyć telefon czy adres do dzieci i żony poległego żołnierza, Andrzej Korus kontaktuje się z zarządami cmentarzy oraz urzędami miast w całej Polsce. Część adresów udało się pozyskać dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem Kombatantów Misji Pokojowych ONZ oraz Zrzeszeniem Weteranów Działań poza Granicami Państwa. W nawiązaniu kontaktu z rodzinami pierwszych polskich oficerów poległych w Korei w 1955 r. – mjr. Jakuba Zygielskiego, kpt. Władysława Rudnika i por. Zygfryda Zielińskiego – pomógł kierownik Cmentarza Wojskowego na Powązkach, który pozostawił na ich grobach stosowne powiadomienia.

Chor. sztab. Andrzej Michał Bakselerewicz – Kambodża UNTAC 1993 r.

– Odnalezienie rodziny poległego w Namibii st. chor. Władysława Wojciechowskiego zajęło kilka miesięcy. Zlokalizowaliśmy jego mogiłę na cmentarzu w Świdnicy na Dolnym Śląsku. Otrzymany adres był nieaktualny, a troje jego dzieci los rozrzucił po kraju. W dotarciu do nich pomogli pracownicy Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta w Świdnicy – opowiada Andrzej Korus. Z papierowych zdjęć otrzymanych od rodzin robi on skany, które wysyła do szer. rez. Grzegorza Juszczyka do Wielkiej Brytanii.

– Upamiętnienie żołnierzy poległych w misjach poza granicami państwa to nasz moralny obowiązek i jedno z najważniejszych zadań. Pamiętamy o rocznicy śmierci każdego ze 121 żołnierzy i zapalamy tego dnia znicz pod Ścianą Pamięci – zapewnia płk Szczepan Głuszczak, dyrektor Centrum Weterana.

Inicjatywę, aby upamiętnić wszystkich żołnierzy, którzy polegli w misjach, chwali Małgorzata Wilczyńska przewodnicząca Stowarzyszenia Rodzin Żołnierzy Poległych „Pamięć i Przyszłość”. – Ucieszyliśmy się, że pomyślano także o tych, którzy zginęli lub zmarli przed laty – mówi.

Plut. Piotr Mikułowski - Macedonia Amber Fox, 2003 r.

Jeden z portretów trafi do Jadwigi Lewandowskiej. Jej mąż, star. chor. sztab. Eugeniusz Lewandowski, zginął w 1992 roku podczas misji UNTAC w Kambodży. – W tamtych latach nie było systemu, który objąłby pomocą pogrążoną w żałobie rodzinę – mówi wdowa. Cieszy się jednak z portretu męża, jaki otrzyma po blisko 30 latach od jego śmierci.

Dotychczas na podstawie zdjęć, jakie dostarczyły rodziny poległych, powstało 16 portretów. – Do rysowania używam ołówków o różnej twardości, a także wiszerów, które zmiękczają kreskę – tłumaczy Grzegorz Juszczyk. Zastrzega, że nie jest zawodowym grafikiem, rysowanie to jego hobby. Jeden portret wykonany na specjalnej tekturze powstaje w ciągu 5-8 godzin.

Dzięki współpracy z Departamentem Wojskowych Spraw Zagranicznych MON portrety wykonane do listopada zostaną przywiezione do kraju. Centrum Weterana zadba o ich odpowiednią oprawę, aby wręczyć je rodzinom 21 grudnia 2020 r. podczas uroczystości Dnia Pamięci o Poległych i Zmarłych w Misjach i Operacjach Wojskowych poza Granicami Państwa. Pozostałe portrety zostaną przekazane rodzinom w grudniu 2021 roku.

Małgorzata Schwarzgruber

autor zdjęć: MON, Grzegorz Juszczyk

dodaj komentarz

komentarze


Szwedzki granatnik w rękach Polaków
 
Ostre słowa, mocne ciosy
W MON-ie o modernizacji
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
„Jaguar” grasuje w Drawsku
Inwestycja w produkcję materiałów wybuchowych
Fundusze na obronność będą dalej rosły
„Szczury Tobruku” atakują
O amunicji w Bratysławie
Wzmacnianie granicy w toku
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Transformacja dla zwycięstwa
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
Zmiana warty w PKW Liban
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Operacja „Feniks”. Żołnierze wzmocnili most w Młynowcu zniszczony w trakcie powodzi
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Jaka przyszłość artylerii?
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Medycyna w wersji specjalnej
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Wojskowi kicbokserzy nie zawiedli
Olympus in Paris
Od legionisty do oficera wywiadu
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Szef MON-u na obradach w Berlinie
Co słychać pod wodą?
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Right Equipment for Right Time
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Huge Help
Święto podchorążych
Setki cystern dla armii
Trzynaścioro żołnierzy kandyduje do miana sportowca roku
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Olimp w Paryżu
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Czworonożny żandarm w Paryżu
„Husarz” wystartował
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
Święto w rocznicę wybuchu powstania
Terytorialsi zobaczą więcej
Jesień przeciwlotników
Karta dla rodzin wojskowych
Norwegowie na straży polskiego nieba
„Szpej”, czyli najważniejszy jest żołnierz
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Nowe uzbrojenie myśliwców
Wojskowa służba zdrowia musi przejść transformację
Triatloniści CWZS-u wojskowymi mistrzami świata
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Wybiła godzina zemsty
Polskie „JAG” już działa
Marynarka Wojenna świętuje
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO