Informacje o ponad 300 pomnikach, tablicach i dziełach sztuki poświęconych ofiarom mordu w Katyniu znalazły się na portalu Fundacji „Polskie Maki”. To pierwsze opracowanie, które ilustruje na mapach miejsca w kraju i zagranicą, w których upamiętniono polskich oficerów zamordowanych w 1940 roku przez NKWD.
Portal powstał dzięki współpracy fundacji z Polonią oraz wsparciu finansowemu resortu obrony. – Przypadająca w tym roku 80. rocznica zbrodni katyńskiej wymaga szczególnego docenienia zasług tysięcy Polaków mieszkających zagranicą, w tym przede wszystkim polskich kombatantów, którzy podejmowali przez lata działania podtrzymania pamięci o ofiarach tej zbrodni – mówi Mirosław Banach, prezes Fundacji „Polskie Maki”. Fundacja z okazji okrągłej rocznicy zbrodni katyńskiej stworzyła portal prezentujący miejsca, które w Polsce i poza jej granicami upamiętniają dramatyczne wydarzenia z kwietnia 1940 roku. W ten sposób powstała „Mapa Pamięci Zbrodni Katyńskiej na Świecie”.
Walka o pamięć
Przez dziesięciolecia – jak zauważa prezes Fundacji „Polskie Maki” – kwestia zbrodni była w Polsce tematem zakazanym, a wina ZSRR ukrywana. Wprawdzie Polonia podejmowała próby wznoszenia pomników upamiętniających ofiary i wskazujących winnych mordu na polskich oficerach, ale wysiłki te często spotykały się ze sprzeciwem władz wielu państw zachodnich. Był to efekt nacisków Moskwy. Jednak Polacy mieszkający zagranicą nie dawali za wygraną. – Dzięki nim powstawały miejsca upamiętnienia, często wbrew woli lub przy braku poparcia państw, w których mieszkali – opowiada Mirosław Banach. I podkreśla, że w ogromnym stopniu, właśnie dzięki działaniom Polonii pamięć o zbrodni przetrwała 50 lat.
Na portalu https://katyn.polskiswiat.online/ fundacja zilustrowała ponad 300 miejsc pamięci na całym świecie. Są to przede wszystkim pomniki i tablice, a także dęby katyńskie, witraże, obrazy czy rzeźby. Na dwóch mapach zostały zaznaczone miejsca związane z upamiętnieniem ofiar zbrodni katyńskiej w Polsce i zagranicą. Fundacji udało się opisać przeszło 250 lokalizacji w kraju oraz ponad 80 poza Polską. Są wśród nich m.in. pierwszy pomnik katyński z 1955 roku w Detroit w USA, pomnik katyński w Johannesburgu w RPA, oryginalna płaskorzeźba Matki Boskiej Kozielskiej w Londynie czy obrazy o tematyce katyńskiej w Muzeum Wojska Polskiego w Martin Coronado w Argentynie.
Z kolei na mapie „Geografia zbrodni” pokazano lokalizacje obozów w Starobielsku, Kozielsku i Ostaszkowie, w których przetrzymywano polskich jeńców wojennych, a także miejsca egzekucji i pochówku Polaków w Twerze, Katyniu, Charkowie, Miednoje i Kijowie-Bykowni.
Wsparcie Polonii
Prace nad portalem trwały od lipca ubiegłego roku, informacje zbierali współpracownicy i wolontariusze fundacji. – Otrzymaliśmy też dużą pomoc od środowisk polonijnych, zarówno od przedstawicieli stowarzyszeń, mediów, polskich misjonarzy, jak też od osób prywatnych – wymienia prezes Banach.
Projekt ma charakter otwarty i będzie na bieżąco aktualizowany i rozwijany. – Zapraszamy Polaków z całego świata do przesyłania informacji uzupełniających i zdjęć dotyczących obiektów widniejących na mapach oraz do zaznaczania nowych miejsc, których na naszych mapach brakuje – apeluje szef Fundacji „Polskie Maki”.
Twórcy portalu liczą, że będzie on także drogowskazem dla Polaków podróżujących po świecie i zachętą do odwiedzania tych miejsc podczas podróży. – Nasz projekt realizowaliśmy dzięki wsparciu Ministerstwa Obrony Narodowej, które w ramach otwartego konkursu ofert przekazało dotację w wysokości 55 tys. zł, co pokryło około 60 proc. kosztów – mówi Banach. Patronat honorowy nad projektem objęły Instytut Pamięci Narodowej oraz Muzeum Katyńskie w Warszawie.
Polski świat
Projekt katyński jest tematycznym uzupełnieniem portalu fundacji „Polski Świat Online”. – Tworzymy atlas polskiej obecności zagranicą, a naszym celem jest największa, kompleksowa i aktualna baza „tego co polskie” na świecie – tłumaczy prezes organizacji. Do dziś fundacja zgromadziła na 9 mapach informacje o 8 tys. miejsc i artefaktów. Są to m.in. pomniki, dzieła sztuki polskich artystów, miejsca pamięci, groby zasłużonych Polaków, siedziby organizacji polonijnych, a także polskie biblioteki, teatry, kościoły, szkoły, sklepy czy restauracje. – W planach mamy kolejne projekty tematyczne dotyczące m.in. Tadeusza Kościuszki, gen. Władysława Andersa, Polskich Sił Zbrojnych na frontach II wojny światowej czy polskich nekropolii wojskowych na całym świecie – zapowiada Mirosław Banach.
Fundacja „Polskie Maki” działa od 2017 roku. Jej misją jest opieka nad polskim dziedzictwem narodowym poza granicami kraju, wsparcie Polonii oraz promocji Polski, polskiej kultury i zagranicznej turystyki patriotycznej. Głównym źródłem utrzymania fundacji są darowizny od Polonii i Polaków na świecie.
Wiosną 1940 roku, na podstawie uchwały Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku, NKWD wymordowała niemal 22 tys. polskich obywateli. W Katyniu, Charkowie i Kalininie rozstrzelano 14,5 tys. jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie. Funkcjonariusze NKWD zamordowali też 7,3 tys. polskich więźniów ze wschodnich terenów naszego kraju w więzieniach w Mińsku, Kijowie, Charkowie i Chersoniu.
autor zdjęć: Wikipedia, katyn.polskiswiat.online
komentarze